Giải mã ‘cơn điên’ giá vàng

Giá thế giới tăng mạnh cộng với việc siết chặt huy động và cho vay vàng của ngân hàng thương mại đã khiến giá vàng trong nước nhảy vọt một cách “điên loạn”.

Ông Trần Thanh Hải, Tổng giám đốc Công ty Kinh doanh và Đầu tư Vàng Việt Nam cho biết, giá vàng thế giới tăng mạnh là nguyên nhân quan trọng khiến cho giá vàng trong nước nhảy vọt. Còn việc giá vàng thế giới tăng bắt nguồn từ 3 lý do chính.

Thứ nhất là việc Mỹ tung ra gói kích thích kinh tế mới trị giá 600 tỷ USD. Thứ hai, nợ xấu tại một số quốc gia Châu Âu có biểu hiện trầm trọng hơn hơn. Thứ ba, Trung Quốc và Brazil – những nền kinh tế mới nổi đang nỗ lực chống lại sự lên giá của đồng nội tệ so với USD nên đã tìm cách mua vào USD để tăng dự trữ ngoại tệ. Điều này kèm với nỗ lực kích cầu tại một số quốc gia lớn đã dấy lên nỗi lo lạm phát. Những nguyên nhân trên khiến nhiều nhà đầu tư tìm đến vàng như một nơi trú ẩn an toàn.

Lãnh đạo một công ty kinh doanh vàng tại TP HCM bình luận, đối với thị trường trong nước, ngoài yếu tố thế giới còn có thêm tác động từ thông tư siết chặt hoạt động kinh doanh vàng mới được Ngân hàng Nhà nước ban hành. Theo chuyên gia này, trong điều kiện trước đây, các ngân hàng thương mại, công ty kinh doanh vàng có các công cụ để bảo hiểm, thị trường vàng sôi động sẽ có nguồn cung lớn.

Vàng trong nước tăng giá điên loạn do nguồn cung khan hiếm. Ảnh: Hoàng Hà

Sau khi sàn vàng bị đóng cửa, các ngân hàng cũng bị siết chặt hoạt động đối với vàng, những tổ chức quan trọng của thị trường vàng bị teo tóp. Tuy nhiên, nhu cầu của người dân đối với vàng vẫn lớn và khi giá tăng mạnh thì gặp vấn đề với nguồn cung. Đây là nguyên nhân quan trọng khiến cho giá vàng càng thêm “điên loạn” khi giá thế giới tăng mạnh, chuyên gia này bình luận.

Trong khi đó, bà Nguyễn Ngọc Quế Chi, Tồng giám đốc Công ty vàng Sacombank-SBJ thì cho rằng, giá vàng trong nước tăng cao và bỏ xa giá thế giới hơn 2 triệu đồng trong buổi sáng nay còn do một bộ phận nhà đầu tư mua cắt lỗ. Trước đây, khi họ đã vay vàng của ngân hàng, giờ thấy giá tăng chóng mặt nên mua vàng để trả nợ.

Một chuyên gia có nhiều kinh nghiệm về vàng thì cho rằng, nguyên nhân cốt lõi khiến giá vàng trong nước “điên loạn” xuất phát từ thông tư 22 mới được Ngân hàng Nhà nước ban hành. Trước đây, các hiệu kim hoàn có thể vay vàng từ nhà băng để bán ra cho khách hàng nhỏ lẻ khi thị trường tăng giá thì nay không thể vay được nữa. Cũng vì thế, nguồn cung vàng không thiếu nhưng lại bị giữ chân trong các nhà băng, không được đưa ra thị trường nên tạo cảm giác bị khan hàng giả tạo, làm giá càng bị đẩy lên cao.

Vị này còn nhận định, nếu giá vàng tiếp diễn theo đà này mà Ngân hàng nhà nước không có động thái can thiệp ngay thì khả năng vàng nhập lậu sẽ xuất hiện trong ngày hôm nay. Khi đó, thị trường lại xảy ra hiện tượng gom USD nhập vàng và gây căng thẳng lên ngoại tệ.

Ông Nguyễn Công Tường, Phó trưởng phòng Công ty vàng SJC cũng cho biết, hiện lực cầu đang tăng cao, nhưng nguồn cung khan hiếm. Nguồn cung khan hiếm không phải do trong nước thiếu vàng mà là những đơn vị giữ vàng hiện không muốn bán ra mà chỉ muốn mua vào.

Tổng giám đốc một công ty kinh doanh vàng tiết lộ, hiện nay lượng giao dịch của người dân tại các cửa hàng vàng ít và chỉ chiếm một tỷ lệ nhỏ. Chiếm tỷ trọng lớn là các tay đầu cơ vàng mua bán với khối lượng lớn và không xuất hiện tại các cửa hàng vàng. Ông này nói: “Đã có hiện tượng dùng đòn bẩy tài chính liên hoàn để đầu cơ vàng”. Khi sử dụng đòn bẩy tài chính, nhà đầu tư sẽ đem số vàng vừa mua vào ngân hàng thế chấp, vay tiền để mua vàng tiếp. Tiếp đó, họ lại mang số vàng vừa mua được vào thế chấp để vay tiền mua nữa…

Ông này cho biết thêm, chưa thể tính toán được chính xác tác động của hiện tượng nói trên đối với sự tăng giá điên loạn của vàng trong nước. Tuy nhiên, đây là một nhân tố khiến cho thị trường vàng thêm nóng bỏng, đặc biệt là khi các ngân hàng thương mại đã bị thu hẹp hoạt động về vàng.

Giữa cơn điện loạn của thị trường, trưa nay Ngân hàng Nhà nước tuyên bố cho nhập khẩu vàng theo nhu cầu, nhằm tăng thanh khoản cho thị trường.